Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Actaea spicata

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Erbo-de-sant-Cristòu

Actaea spicata

Ranunculaceae

Noms en français : Actée en épi, Christophorienne.

Descripcioun :
L'erbo-de-sant-Cristòu es uno planto pulèu grando que trachis dins li bos fre e umide de mountagno. Fai de gràndi fueio coumpausado de fueioun descoupa. L'enflourejado en grapo caup de pichòti flour que se vèi subretout lis estamino. Douno, tre l'estiéu, de grapo de fru negre e redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.

Usanço :
Es uno planto empouisounanto, subretout li fru que caupon de proutouanemounino, d'eterouside e uno essènci. La planto pòu èstre mourtalo (aperaqui 10 fru) emé arrèst cardia. La racino èi vióulament purgativo. A passa tèms a servi pèr tua li pesou, aro s'utiliso soulamen en oumeoupatìo.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Actaea
Famiho : Ranunculaceae


Ordre : Ranunculales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 2
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco : fotò
Abriéu à jun

Liò : Bos fres - Gaudre - Palun de mountagno
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Actaea spicata L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
R
R

Agrostemma githago & Actaea spicata

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-sant-Cristòu emé uno autro planto

fotò